Στην εικόνα του σπειροειδούς γαλαξία M83, φαίνονται λαμπερά αστέρια και αέρια του γαλαξία, με ακτίνες-Χ
Πηγή, scientificamerican
Υπερκαινοφανείς συμβαίνουν όταν ένα τεράστιο αστέρι - τουλάχιστον οκτώ φορές τη μάζα του ήλιου μας - ξεμείνει από καύσιμα και πεθαίνει. Η προκύπτουσα κατάρρευση απελευθερώνει μια τεράστια έκρηξη της ενέργειας και βαρέων στοιχείων, με το φως από την έκρηξη μερικές φορές να υπερβαίνει εκείνου από όλα τα άλλα αστέρια του γαλαξία. Μετά τα “πυροτεχνήματα”, το αστέρι αφήνει πίσω του ένα απομεινάρι του πυρήνα από πολύ πυκνό υλικό που αποτελεί είτε ένα αστέρι νετρονίων ή μια μαύρη τρύπα.
Το σουπερνόβα 1957D εξερράγη λίγο περισσότερο από μισό αιώνα πριν στον γαλαξία M83, ο οποίος βρίσκεται περίπου 15 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη. Σχετικά λίγες πληροφορίες είναι γνωστές για το σουπερνόβα. Οι αστρονόμοι μπόρεσαν να ανιχνεύσουν τα άλλα μήκη κύματος του φωτός, όπως κεραίες ραδιοφωνικών και οπτικές, που προέρχονται από τον πυρήνα του νεκρού άστρου για δεκαετίες, αλλά κανείς δεν μπόρεσε να βρει ακτίνες Χ που εκπέμπονται από 1957D.
Το Chandra πρώτα έψαξε για ακτίνες Χ που προέρχονται από το σουπερνόβα το 2000 και το 2001, αλλά η σχετικά μικρή παρατήρηση απέβη άκαρπη. Παρατηρώντας όμως ξανά το SN 1957D για οκτώμισι ημέρες, το Chandra ήταν σε πλέον θέση να συγκεντρώσει αρκετά στοιχεία ώστε βλέπει το σουπερνόβα ακτινοβολία μήκους κύματος ακτίνων Χ.
Η παρατήρηση δίνει στους αστρονόμους μια πιο προσεκτική ματιά στον απόηχο ενός σουπερνόβα. Οι ακτίνες X δείχνουν ότι το SN 1957D άφησε πίσω του έναν ταχέως περιστρεφόμενο πυρήνα μετά την κατακλυσμική έκρηξη του. Οι οχετοί φωτός που εξέρχονται από τον πυρήνα του και μοιάζουν σαν φωτεινές δέσμες φάρου, σχηματίζουν ένα ουράνιο σώμα που ονομάζεται πάλσαρ. Αν πράγματι ο πυρήνας του SN σχημάτισε ένα τέτοιο αντικείμενο, τότε αυτό είναι ένα από τα νεότερα πάλσαρ που έχουμε δει ποτέ, στα τελευταία 55 χρόνια.Η εικόνα που πάρθηκε από το τηλεσκόπιο Chandra της NASA, αποτελεί επίσης την πρώτη φορά που οι αστρονόμοι μπόρεσαν να ανιχνεύσουν ακτινοβολία με μήκη κύματος ακτίνων Χ ,που προέρχονται από την κατάρρευση του πυρήνα του σουπερνόβα 1957D.
Το σουπερνόβα 1957D εξερράγη λίγο περισσότερο από μισό αιώνα πριν στον γαλαξία M83, ο οποίος βρίσκεται περίπου 15 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη. Σχετικά λίγες πληροφορίες είναι γνωστές για το σουπερνόβα. Οι αστρονόμοι μπόρεσαν να ανιχνεύσουν τα άλλα μήκη κύματος του φωτός, όπως κεραίες ραδιοφωνικών και οπτικές, που προέρχονται από τον πυρήνα του νεκρού άστρου για δεκαετίες, αλλά κανείς δεν μπόρεσε να βρει ακτίνες Χ που εκπέμπονται από 1957D.
Το Chandra πρώτα έψαξε για ακτίνες Χ που προέρχονται από το σουπερνόβα το 2000 και το 2001, αλλά η σχετικά μικρή παρατήρηση απέβη άκαρπη. Παρατηρώντας όμως ξανά το SN 1957D για οκτώμισι ημέρες, το Chandra ήταν σε πλέον θέση να συγκεντρώσει αρκετά στοιχεία ώστε βλέπει το σουπερνόβα ακτινοβολία μήκους κύματος ακτίνων Χ.
Η παρατήρηση δίνει στους αστρονόμους μια πιο προσεκτική ματιά στον απόηχο ενός σουπερνόβα. Οι ακτίνες X δείχνουν ότι το SN 1957D άφησε πίσω του έναν ταχέως περιστρεφόμενο πυρήνα μετά την κατακλυσμική έκρηξη του. Οι οχετοί φωτός που εξέρχονται από τον πυρήνα του και μοιάζουν σαν φωτεινές δέσμες φάρου, σχηματίζουν ένα ουράνιο σώμα που ονομάζεται πάλσαρ. Αν πράγματι ο πυρήνας του SN σχημάτισε ένα τέτοιο αντικείμενο, τότε αυτό είναι ένα από τα νεότερα πάλσαρ που έχουμε δει ποτέ, στα τελευταία 55 χρόνια.Η εικόνα που πάρθηκε από το τηλεσκόπιο Chandra της NASA, αποτελεί επίσης την πρώτη φορά που οι αστρονόμοι μπόρεσαν να ανιχνεύσουν ακτινοβολία με μήκη κύματος ακτίνων Χ ,που προέρχονται από την κατάρρευση του πυρήνα του σουπερνόβα 1957D.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου